Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Lepidium virginicum & Prunus brigantina

fotò
fotò
Granitort(-de-Virginìo)

Lepidium virginicum

Brassicaceae Cruciferae

Nom en français : Passerage de Virginie.

Descripcioun :
Lou granitort-de-Virginìo es uno planto raro au nostre que trachis en ribo de ribiero e que se pòu trouba pèr aqui dins lis escoumbre. A un port proun ramifica coume lis àutri granitort. Poudèn vèire dos meno de fueio, li basalo mai largo e li de la cambo denticulado. Se destrìo de la meno proche Lepidium densiflorum que si petalo soun mai long (1,5 à 2 mm en liogo de < 1mm) e pu grand que li sepalo (fotò) ; en mai d'acò se vèi, emé uno bono lùpi, de péu dessubre. Li siliculo soun quàsi roundo.

Usanço :
Es uno marrido erbo is Americo qu'èi manjadisso en ensalado o cuecho. Li grano podon servi à la plaço dóu pebre.

Port : Erbo
Taio : 20 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Lepidium
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae


Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Ribiero - Escoumbre e proche dis oustau - Camin
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Lepidium virginicum L., 1753

fotò
fotò
Afatoulié

Prunus brigantina

Rosaceae

Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.

Nom en français : Prunier de Briançon.

Descripcioun :
L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.

Usanço :
Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).

Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae


Ordre : Rosales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Sebisso - Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
RR
C
CC

Lepidium virginicum & Prunus brigantina

R
ges
ges
ges
RR
ges
ges
ges

Coumpara Granitort(-de-Virginìo) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Afatoulié emé uno autro planto

fotò